نابرابری در توزیع جغرافیایی منابع انسانی بخش دولتی سلامت در ایران

دریافت: 29/1/94   پذیرش: 6/4/94 مقدمه: توزیع یکسان و برابر نیروی انسانی بخش سلامت یک مسأله و نگرانی همیشگی سیاست‌گذاران سلامت می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی روند نابرابری در توزیع منابع انسانی بخش دولتی سلامت در کشور ایران می‌باشد. روش کـار: مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی دولتی شاغل در بخش سلامت در 30 استان کشور ایران برای سه نقطه زمانی 1380، 1385 و 1390 می‌باشد. داده‌های مورد نیاز شامل تعداد پزشک متخصص، پزشک عمومی، پیراپزشک، دندان‌پزشک و داروساز به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت در هر استان، از مرکز آمار ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمع‌آوری شد. برای ارزیابی وضعیت توزیع نیروی انسانی از شاخص‌های ضریب جینی، عدم تشابه و گس‌ورث استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار  DASPو STATA  نسخه 12 صورت گرفت. یافته‌ها: بیشترین مقدار ضریب جینی در سال 1380 مربوط به دندان‌پزشک (25/0)، در سال 1385 مربوط به داروساز (32/0) و در سال 1390 مربوط به دندان‌پزشک (27/0) بود. نتایج مطالعه نشان داد که بیشترین مقدار شاخص عدم تشابه و گس‌ورث در سال1380 به ترتیب مربوط به دندان‌پزشک (5/17%) و داروساز (5/5)، در سال 1385 به ترتیب داروساز (20%) و دندان‌پزشک (34/2) و در سال 1390 به ترتیب مربوط به پزشک متخصص (25%) و پزشک متخصص (22/0) بود. نتیجه‌گیری: بیشترین نابرابری در توزیع منابع انسانی بر اساس سه شاخص مورد استفاده مربوط به پزشک متخصص، دندان‌پزشک و داروساز می‌باشد. بنابراین پیشنهاد می‌شود در تخصیص و توزیع منابع انسانی اولویت اصلی به این  نیروهای انسانی داده شود. گل‌‌واژگان: نابرابری، منابع انسانی، ضریب جینی، شاخص گس‌ورث، شاخص عدم تشابه